فرصتهای طلایی توسعه صادرات غذا در دوران تحریمها
به گزارش وبسایت پیمانکار به نقل از خبرگزاری مهر، سیدطهحسین مدنی، رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند، به تشریح آثار اقتصادی فعالشدن مکانیسم ماشه و چشمانداز آینده آن پرداخت. او گفت این وضعیت ممکن است صادرات نفت و مشتقات آن را که از مهمترین منابع درآمدی کشور است، با محدودیتها و ریسکهای جدی مواجه کند. وی تأکید کرد که برای حفظ جریان درآمدی کشور و جلوگیری از اختلال در تأمین منابع، باید راهکارهای اقتصادی مناسبی اندیشیده شود.
مدنی درباره راهکارهای اقتصادی برای عبور از این شرایط توضیح داد که اگرچه صادرات نفتی با محدودیتهای متعددی روبرو خواهد شد، اما ایران از قابلیتهای بسیاری برای متنوعسازی منابع درآمدی و مدیریت ریسک ناشی از تحریمها برخوردار است.
صنایع غذایی و لبنیات؛ گزینهای کمریسک و ارزشآفرین
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند خاطرنشان کرد که محصولات غذایی، بهویژه لبنیات، یکی از راهکارهای قابل اتکا در شرایط کنونی است. به گفته وی، این محصولات تحریمپذیری کمتر و ارزش افزوده بیشتری دارند و صادرات آنها ریسک بسیار کمتری نسبت به نفت و مشتقات آن دارد. بنابراین، این صنعت میتواند نقش مؤثری در تأمین منابع ارزی کشور ایفا کند.
وی با تأکید بر لزوم ورود هوشمندانه و علمی به بازار جهانی مواد غذایی گفت که شرایط فعلی برای صنایع غذایی و لبنی ایران مساعد است. دلایل این امر، رشد تقاضا برای محصولات سلامتمحور مانند ارگانیک و پروبیوتیک، افزایش جمعیت شهری در کشورهای منطقه و افزایش اعتماد به کیفیت محصولات حلال ایرانی در بازارهای جهانی است.
فرصتهای صادراتی در منطقه و آفریقا
مدنی تأکید کرد که صنایع لبنی ایران ظرفیت بسیار خوبی برای بازاریابی در کشورهای همسایه، بهویژه آسیای مرکزی، دارند. نزدیکی جغرافیایی و هزینه پایین حملونقل، مزیت رقابتی خوبی برای این محصولات در این بازارها ایجاد کرده است. او افزود که بازار کشورهای آفریقایی نیز با توجه به نیاز روزافزون به واردات لبنیات و فرآوردههای غذایی، گزینه بسیار مناسبی برای صنایع لبنی ایران محسوب میشود.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند تصریح کرد که پس از تجاوز رژیم صهیونیستی به غزه، سوریه، یمن، لبنان، ایران و قطر، نفرت از این رژیم در منطقه افزایش یافته است. این موضوع فرصت مناسبی برای برندهای ایرانی فراهم کرده تا با حذف برندهای نزدیک به این رژیم، سهم بیشتری از بازار منطقه را به دست آورند.
راهکارهای کاهش هزینه و افزایش تولید
وی افزود که صنایع لبنی کشور میتوانند با اتخاذ راهکارهای هوشمندانه، تولید را افزایش داده و هزینهها را کاهش دهند. استفاده از دادههای تحلیلی برای مدیریت زنجیره تأمین، کاهش ضایعات تولید و بهکارگیری فناوریهای نوین در بستهبندی از جمله این راهکارهاست. همچنین، توسعه انرژیهای جایگزین و تهاتر درآمدهای صادراتی با نهادههای دامی میتواند ریسک بازگشت ارز را کاهش داده و سودآوری را مدیریت کند.
مدنی ادامه داد که این صنایع باید بهطور مداوم استانداردهای سلامت و کیفیت بازارهای هدف را رصد کرده و محصولات خود را با الزامات خاص آنها، مانند گواهی حلال، منطبق سازند. این رویکرد به واکنش سریع در برابر تغییرات قانونی و نظارتی کمک میکند. وی بر اهمیت ایجاد بسترهای هوشمند برای تحلیل آنلاین بازارها، طراحی محصولات متناسب با ذائقه مصرفکنندگان، توسعه بستهبندی قابل ردیابی و رصد مداوم رقبا برای افزایش قدرت دسترسی به بازار تأکید کرد.
اطلس تجارت ایران و کمک به توسعه بازار محصولات لبنی
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند تصریح کرد که اگرچه صنایع لبنی ممکن است با محدودیتهای بانکی و بیمهای مواجه شوند، اما نسبت به مواد خام دولتی تحریمپذیری کمتری دارند. وی افزود با وجود احتمال افزایش محدودیتهای ترانزیتی، امکان بهرهبرداری از مسیرهای جایگزین و تمرکز بر ۱۵ کشور همسایه برای رفع این چالشها وجود خواهد داشت.
مدنی در ادامه به اهمیت ابزارهای هوشمند مانند «اطلس تجارت ایران» اشاره کرد و گفت این ابزار میتواند به شناسایی فرصتها در بازارهای جدید، کاهش هزینهها، تحلیل مستمر بازارهای هدف و رصد رقبا کمک کند. به گفته وی، این اطلس میتواند با شناسایی مسیرهای صادراتی بهینه و کمک به تصمیمسازی مدیران، به ابزاری راهبردی برای صنایع غذایی در شرایط تحریم تبدیل شود.
بررسی تجربه برندهای جهانی لبنی
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند گفت که برندهای بزرگ باید ابتدا با شیوههای علمی مانند تحلیل SWOT و آیندهپژوهی، وضعیت داخلی خود را پایدار کنند و سپس برای توسعه به بازارهای صادراتی توجه نمایند.
او با اشاره به تجارب موفق جهانی افزود:
Danone (فرانسه): این برند با ایجاد مراکز تحقیق و توسعه، محصولات نوآورانهای مانند ماستهای Activia و Actimel را تولید کرد و با سرمایهگذاری در کارخانهها، هزینههای خود را کاهش داد.
Lactalis (فرانسه): این شرکت با خرید شرکتهای کوچکتر و تولید پنیرهای خاص و پرسود، جایگاه خود را در بازار تقویت کرد.
Arla Foods (دانمارک-سوئد): این برند با تمرکز بر تولید شیر کمکربن، وجهه زیستمحیطی خود را تقویت کرد و در بازارهای حساس به محیط زیست موفق شد.
Royal FrieslandCampina (هلند): این شرکت با تبدیل شیر خام به محصولات با ارزش افزوده بالا و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، برای خود مزیت رقابتی ایجاد کرد.
Müller (آلمان): این برند با بازاریابی مویرگی و تنوعبخشی به طعم و بستهبندی، بازار خود را در بریتانیا احیا کرد.
Emmi (سوئیس): این برند با ترکیب سنت و صنعت و تولید پنیرهایی با طعم محلی و کیفیت بالا، تصویر برند خود را قویتر کرد.
مدنی همچنین به استراتژیهای دیگری مانند عرضه در مقیاس، یکپارچگی عمودی و افقی، نوآوری در محصول و فرآیند، برندسازی قوی و رهبری هزینه اشاره کرد که شرکتهای ایرانی میتوانند از آنها برای موفقیت در بازار استفاده کنند.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند در پایان گفت صنایع غذایی ایران، بهویژه لبنیات، میتوانند در شرایط تحریمی پرچمدار تنوعبخشی به صادرات کشور باشند؛ به شرطی که تصمیمهای استراتژیک خود را با تکیه بر ابزار هوشمندی مانند اطلس تجارت ایران اتخاذ کنند.
منبع: خبرگزاری مهر


